Wat zijn meridianen?

Meridianen zijn verbindingslijnen die over het hele lichaam lopen en de connecties tussen het fysieke lichaam en het psychische lichaam weergeven. Meridiaan lijnen zijn niet tastbaar, als je het fysieke lichaam zou ontleden zijn deze lijnen niet te zien. Deze denkbeeldige lijnen geven het energetische lichaam weer. Door het concept van meridianen toe te passen, wordt het makkelijker om de effecten van onder andere emoties op ons lichaam en disbalans van het lichaam te begrijpen. Het wordt logischer om de verbindingen tussen verschillende delen in het lichaam te leggen.

Waar staan meridianen voor?

De meridianen staan symbool voor de waterwegen die stromen door een landschap. Zonder die waterwegen kan een landschap zich niet voeden, groeien en vruchtbaar zijn. Ditzelfde geldt voor het menselijk lichaam, de meridianen zijn de wegen van ons lichaam. Door middel van de meridianen kan de Qi (energie) en Xue (bloed) vrij stromen door het hele lichaam.

Dit is hoe de oude Chinezen het lichaam benaderden en zo ontstond het concept rondom het meridianenstelsel. De Chinese vertaling van het meridianenstelsel is: Jing Luò

Wat kan er gebeuren als de meridianen niet goed stromen?

Als de meridianen niet vrij door het lichaam kunnen stromen kunnen er blokkades in het lichaam ontstaan. Zoals hierboven beschreven kan Qi niet ongestoord zijn route maken door het lichaam. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom de Qi flow niet optimaal stroomt. Dit kan komen door:

• Het ervaren van veel stress;
• ziekte;
• het hebben van één of meerdere trauma’s;
• een ongezond leefpatroon op het gebied van voeding, beweging en slaap.

Door bovengenoemde factoren kan er een blokkade in de doorstroming van Qi ontstaan of juist een tekort aan Qi of een teveel aan Qi in het lichaam. Geen van deze situaties zijn bevorderend voor het lichaam en zullen zich uiteindelijk kunnen uiten in verschillende lichamelijke en mentale klachten.

Waar bestaan de meridianen uit?

De meridianen bestaan uit een meridianenstelsel dat is onder te verdelen in zes verschillende stelsels.

De onderverdeling van de Jing Luò is als volgt:

• 12 hoofdmeridianen;
• 12 divergente meridianen;
• 12 tendinomusculaire meridianen;
• 8 extra meridianen;
• 15 luo vaten;
• 12 Huidzones.

12 hoofdmeridianen - Shi Èr Jīng Mái

De 12 hoofdmeridianen zijn de belangrijkste meridiaan lijnen binnen het meridianensysteem. Deze hoofdmeridianen hebben ook de meeste bekendheid en hier wordt veel op gewerkt met bijvoorbeeld Yin Yoga en andere behandelmethoden van het lichaam zoals acupunctuur en tui na massage.

De 12 hoofdmeridianen worden ook wel orgaanmeridianen genoemd omdat elke meridiaanlijn een orgaan vertegenwoordigt. De 12 hoofdmeridianen bestaan uit zes yin meridianen en uit zes yang meridianen. Hierover meer in deel 3.

De 12 hoofdmeridianen zijn:

• Longen;
• pericard (hartzakje);
• hart;
• milt;
• lever;
• nieren
• Dunne darmen;
• driewarmer;
• dikke darmen;
• blaas;
• galblaas;
• maag.

12 Divergente Meridianen - Shí Èr Jīng Bié

De 12 divergente meridianen zijn vertakkingen van de 12 hoofdmeridianen en zijn merendeels werkzaam in gebieden in het lichaam waar de 12 hoofdmeridianen niet werkzaam zijn. De 12 divergente meridianen verbinden de yin en yang meridianen met elkaar.

12 tendinomusculaire meridianen - Shí Èr Jīng Jīn

Er wordt gezegd dat de 12 tendinomusculaire meridianen eigenlijk helemaal geen meridianen zijn maar pezen. Ze lopen parallel aan de 12 hoofdmeridianen en liggen meer aan de oppervlakte van het lichaam. Ook zouden ze de botten met elkaar verbinden waardoor het lichaam overeind blijft.

8 extra meridianen - Qí Jīng Bā Mài

De 8 extra meridianen worden ook wel ‘wondermeridianen’ genoemd. Dit heeft te maken met de belangrijke functie die deze 8 meridianen hebben. Als er in bepaalde meridiaanlijnen een teveel aan Qi (levensenergie) is, wordt er een deel ondergebracht bij de extra meridianen. Zo ook als er een tekort aan Qi is kan er vanuit de extra meridianen een deel worden overgebracht. Daarnaast zorgen ze ervoor dat het hele lichaam is voorzien van voldoende energie.

Er zijn binnen de 8 extra meridianen drie meridiaanlijnen die belangrijke functies binnen het lichaam hebben en dat zijn de:

• Rėn Mái
• Dū Mài
• Chōng Mài

Deze drie wondermeridianen beschermen het lichaam tegen externe factoren die voor een disbalans in het lichaam kunnen zorgen. De Rėn Mái is het meridiaan dat yin van aard is en zich bezighoudt met rust en ontspanning, zo wordt hier bijvoorbeeld voedsel omgezet in levensenergie.

De Dū Mài is yang van aard en wordt ook wel ‘de zee van yang’ genoemd. Hier gaat het om actie en het in beweging brengen van de levensenergie.

Chōng Mài zit tussen Rėn Mái en Dū Mài in en verbindt de twee met elkaar door ze in balans te brengen. Zo ontstaat er een mooie balans tussen ontspanning en actie.

15 luo vaten - Shí Wū Luò Mài

De 15 luo vaten zijn geen meridianen maar aderen. De luo vaten bestaan uit een verbindingssysteem dat verschillende meridiaanlijnen met elkaar verbindt. Zowel intern als extern zorgen de luo vaten voor verbindingen net zoals zijstraten dat doen.

12 huidzones - Shí Èr Pí Bù

Net als de 15 luo vaten zijn de 12 huidzones ook geen meridiaanlijnen maar hebben ze wel een connectie met de 12 hoofdmeridianen. De 12 huidzones lopen extern via de huid, parallel aan de lijnen van de 12 hoofdmeridianen. Hiermee vormen de huidzones de buitenste laag van het lichaam en het eerste punt waar externe factoren die het lichaam willen binnendringen mee te maken krijgen.

Als er bijvoorbeeld sprake is van een verkleuring van de huid of huiduitslag, slaat dit op de huidzones en afhankelijk van de oorzaak slaat het op het bijbehorende meridiaan of orgaan.

In de Chinese Geneeswijze wordt er bij het behandelen van klachten of ziekte gekeken naar het hele lichaam. Zoals het meridianenstelsel heel mooi laat zien, is alles in het lichaam met elkaar verbonden. Het één leidt tot het ander. Zo wordt er niet alleen naar de klacht zelf gekeken maar ook naar de rest van de constitutie van de persoon in kwestie: wat is de leeftijd van de persoon, wat is het geslacht, et cetera.

Hoe lopen de 12 hoofdmeridianen?

De 12 hoofdmeridianen lopen verdeeld over het lichaam. Nu we een overzicht hebben van het meridianenstelsel volgt een beknopte beschrijving van het verloop van de hoofdmeridianen. In deel 2 van dit blog gaan we hier dieper op in. Het verloop van de meridiaanlijnen wordt aangeduid door middel van acupunctuurpunten waarbij de naam van de meridiaan wordt afgekort vanuit de Engelse vertaling van de organen.

Longmeridiaan - LU

De longmeridiaan begint aan de voorkant van het lichaam ter hoogte van de borstkas en loopt via de voorkant van de arm door naar de hand tot aan de linkerhoek van de nagel van de duim. Vanuit hier maakt de longmeridiaan een stijgende beweging terug naar boven langs de binnenzijde van de arm. De route wordt vervolgd langs de oksel en stijgt verder richting de borstkas en verder omhoog naar het sleutelbeen. Vanuit daar daalt de longmeridiaan naar zijn eindpunt ter hoogte van de onderste rib.

De longmeridiaan heeft in totaal elf acupunctuurpunten.

Dikke darm meridiaan - LI

De dikke darm meridiaan begint zijn route aan de punt van de buitenkant van de wijsvinger waarna het over de buitenkant van de arm doorloopt richting de schouder. Vanuit de schouder stijgt de dikke darm meridiaan naar de nek en vervolgt naar het gezicht langs de wang en de neusvleugel verder over het hoofd en eindigt in de onderkaak aan de andere kant van het gezicht.

De dikke darm meridiaan bestaat uit twintig acupunctuurpunten.

Maagmeridiaan - ST

De maagmeridiaan begint in het gezicht, precies onder de pupil van het oog. Vanuit hier daalt de meridiaanlijn langs de mond en de onderkaak, vanwaar de lijn weer stijgt langs de zijkant van het gezicht richting de boven zijkant van het hoofd. Daarna daalt de lijn richting de nek en vervolgt de route over de voorkant van het lichaam naar beneden langs de borst, de buik, de heupen en als laatste over de benen eindigend op de tweede teen.

De maagmeridiaan heeft vijfenveertig acupunctuurpunten.

Miltmeridiaan - SP

De miltmeridiaan begint helemaal onderaan aan de buitenkant van de nagel van de grote teen. De route wordt naar boven vervolgd via de binnenkant van de voet en langs de binnenkant van het been richting de lies. De route blijft stijgen langs de buitenste rand van de buikspier tot aan de oksel.

De miltmeridiaan bestaat uit éénentwintig acupunctuurpunten.

Hartmeridiaan - HE

De hartmeridiaan begint in de holte van de oksel en loopt vanuit daar door over de binnenkant van de arm en eindigt aan de bovenkant van de pink, net onder de nagel.

De hartmeridiaan heeft negen acupunctuurpunten.

Dunne darm meridiaan - SI

De dunne darm meridiaan begint op de bovenkant van de pink, onder de nagelrand. Daarna loop deze meridiaanlijn via de buitenzijde van de pols door over de zijde van de arm en stijgt verder omhoog naar de schouder. Via een route van bochtjes omvat de dunne darm meridiaan het hele schouderblad. Verder stijgt de lijn nog verder omhoog richting de nek, achter het oor langs. Daarna daalt de lijn naar beneden richting de kaken en eindigt bij het oor.

De dunne darm meridiaan heeft in totaal negentien acupunctuurpunten.

Levermeridiaan - LIV

De levermeridiaan begint op de rug van de voet bij de binnenste nagelhoek van de grote teen. Vanuit hier loopt de lijn via de binnenzijde van het been naar boven richting de buik en eindigt ongeveer ter hoogte van de middelste ribben.

De levermeridiaan bestaat in totaal uit veertien acupunctuurpunten.

Galblaasmeridiaan - GB

De galblaasmeridiaan begint in het gezicht aan de buitenkant van de ooghoek. Vanuit hier maakt de galblaasmeridiaan een flinke route over het hoofd via de oren, kaaklijn, beide zijkanten van het hoofd en weer richting het oor vanwaar het naar beneden loop via de nek. Vanuit de nek daalt de lijn helemaal naar beneden via de zijkant van het lichaam langs de schouders, ribbenkast, heupen en benen door naar het eindpunt op de vierde teen.

De galblaasmeridiaan telt in totaal vierenveertig acupunctuurpunten.

Niermeridiaan - KID

De niermeridiaan begint aan de onderkant van de voet en loop via de binnenzijde van de voet en het been door naar boven tot aan het dijbeen. De route wordt vervolgd via de buik tot aan het eindpunt dat net onder het sleutelbeen ligt.

De niermeridiaan bestaat uit zevenentwintig acupunctuurpunten.

Blaasmeridiaan - BL

De blaas meridiaan maakt zijn start aan de binnenkant van de ooghoek. Vanuit hier maakt de blaasmeridiaan een flinke route over de het midden van het hoofd die doorloopt tot aan de achterkant van de nek. Vanaf ongeveer dit punt splitst de meridiaanlijn in tweeën en loopt aan zowel de linker- als de rechterzijde door over de rug. Aangekomen bij de onderrug komen de lijnen weer samen en vervolgen de route naar beneden over het been eindigend op de kleine teen.

De blaasmeridiaan telt in totaal maar liefst zesenzeventig acupunctuurpunten.

Pericard (hartzakje) meridiaan - PC

De pericard meridiaan, ook wel het hartzakje genoemd, start iets boven de tepel en loopt vervolgens richting de borstkas en zo door naar de oksels. Vanuit hier daalt de lijn via de binnenzijde van de arm naar het eindpunt aan het topje van de middelvinger.

De pericard meridiaan bestaat uit negen acupunctuurpunten.

Driewarmer meridiaan - SJ

De driewarmer is de enige meridiaan van de 12 die niet over een fysiek orgaan gaat. (hierover meer in deel 2 van dit blog) De driewarmer begint op de ringvinger en stijgt over de buitenzijde van de arm naar de schouder en door naar de nek. Vanuit de nek stijgt de lijn naar de achterkant van de oor door naar de slapen en eindigt zijn route aan de buitenkant van de wenkbrauw.

De driewarmer meridiaan heeft drieëntwintig acupunctuurpunten.

Wat is de herkomst van meridianen?

Meridianen zijn afkomstig uit China en worden binnen de Chinese cultuur al duizenden jaren toegepast bij het genezen van lichamelijke klachten en vormen een groot onderdeel van het leven volgens het Chineze denken. Daarmee wordt bedoeld dat alles in zowel je lichaam als in het leven in balans moet zijn, geen yin zonder yang. Deze filosofie is volledig gebaseerd op de cycli van de natuur. Het één kan niet bestaan zonder het ander, geen dag zonder nacht.

De meridianen als onderdeel van de TCM dateren al eeuwen terug, de eerste teksten waarin er werd geschreven over meridianen dateren uit ongeveer de 3e eeuw voor Christus. China kent grootse figuren zoals Confucius van het Confucianisme en Lao Zi en Zhuang Zi van het Daoïsme. Deze grote namen hielden zich al bezig met alternatieve ideologieën en de wereld in harmonie houden. De filosofie van het Chinese denken volgens Yin en Yang vindt zijn oorsprong in de Shang Dynasty.

Het gebruik van de meridianen worden gehanteerd binnen de TCM, wat staat voor Traditional Chinese Medicine. De Traditionele Chinese Geneeswijze omvat alle Chinese behandelmethoden om het lichaam gezond te houden. Dit zijn Chinese kruiden, acupunctuur, tui na massage, cupping, moxa, guasha en qigong. Daarnaast kun je het Chinese denken ook integreren in je dagelijks leven en in je huis door ‘Feng Shui’ toe te passen.

Hoe kun je de 12 hoofdmeridianen beïnvloeden?

De 12 hoofdmeridianen kunnen door het toepassen van verschillende Chinese behandelmethoden beïnvloed worden. Bij het beoordelen van de klachten die iemand heeft, wordt er binnen de Chinese Geneeskunde naar meer dan alleen de klacht gekeken. De algehele constitutie wordt meegenomen in het stellen van een diagnose.

Door zelf te zorgen voor een gezond ritme met slapen en voeding kom je al een heel eind. Maar wat als je de blokkades die al in je lichaam genesteld zitten niet zelf meer weg krijgt?

Er zijn verschillende behandelmethoden die bewust werken op de meridianen om ervoor te zorgen dat blokkades worden opgeheven. Hieronder noemen we een aantal Chinese behandelmethodes.

Acupunctuur

Met acupunctuur worden blokkades in het lichaam opgeheven door middel van het prikken van speciale naaldjes op acupunctuurpunten die verbonden zijn met de meridianen. De naaldjes die bij acupunctuur worden gebruikt zijn superdun en specifiek ontworpen voor het gebruik van deze behandeling. Dit geldt ook voor de lengte van het naaldje, deze kan door de huidlagen dringen en zo de blokkade in de spieren bereiken waardoor de Qi weer vrij kan stromen door het lichaam.

Op basis van de klachten prikt een acupuncturist de naalden op bewuste acupunctuurpunten die bijvoorbeeld verbonden zijn met een specifiek orgaan dat weer in relatie staat met de klacht die iemand heeft.

In praktijk gebeurt het vaak dat er geprikt wordt op verschillende punten op het lichaam maar niet op de bewuste locatie waar iemand last heeft. Dit komt omdat de plek waar iemand ongemak ervaart vaak niet de locatie van de oorzaak is. Dit is in vele gevallen het gebied waar de klacht zich uit.

Een professionele acupuncturist zal bij het eerste consult altijd een intake doornemen om een duidelijk beeld te kunnen vormen van wie hij of zij voor zich heeft en wat de klachten zijn.

Tui na massage

Een andere behandeling die in theorie hetzelfde doel heeft als acupunctuur is de Chinese tui na massage. Tui na betekent letterlijk duw en grijp. Duwen en grijpen vormen één van de massagetechnieken die worden gebruikt om blokkades en spierknopen in het lichaam op te heffen. Tui na massage is een zeer therapeutische en stevige massagevorm die zich richt op de meridianen en acupunctuurpunten.

Waar er met acupunctuur een naaldje wordt geprikt, wordt er met tui na een stevige massage techniek toegepast. Deze massage werkt diep door op de spieren waardoor de energie en het bloed weer vrij kunnen stromen door het lichaam.

Het is ook mogelijk om een combinatiebehandeling te ondergaan voor optimaal effect.

Chinese kruiden

Chinese kruiden zijn natuurlijke ingrediënten die afkomstig zijn van planten. De kruiden worden zo geprepareerd dat ze bijvoorbeeld via een tablet kunnen worden ingenomen of de kruiden moeten volgens een specifiek recept worden gekookt met water tot er een vloeibare substantie ontstaat die gedronken kan worden.

Het toepassen van kruidentherapie wordt in China al eeuwenlang toegepast en wordt ingezet voor een breed scala aan klachten. De in te nemen kruiden worden door een kruiden specialist op maat afgestemd waarbij vooraf naar de tong wordt gekeken en een polsslag diagnose wordt afgenomen. Zo krijgt de therapeut meer inzicht in de gezondheid van de persoon in kwestie.

Net als acupunctuur en tui na massage kunnen Chinese kruiden met beide behandelmethoden worden gecombineerd. Omdat het doel van de behandelmethoden hetzelfde is, kunnen de stijlen elkaar ondersteunen. Omdat ieder persoon en ieder lichaam uniek is, kun je nooit van tevoren garanderen dat iemand klachtenvrij zal zijn na het ondergaan van een behandeling. Ook zijn er vaak meerdere behandelingen nodig om vermindering van klachten te ervaren.

Als het gaat om het ondergaan van verschillende typen behandelingen is het belangrijk om dit te doen bij een gediplomeerde en professionele behandelaar. Raadpleeg bij twijfel altijd een dokter of arts.

Aanbevolen productseries