Wat is Samadhi?

Samadhi is de hoogste staat van mentale concentratie die een mens kan bereiken, het verbindt je met de hoogste realiteit maar ook met het goddelijke. De term is afkomstig uit de yoga sutra’s van Patanjali en vindt zijn herkomst binnen de Indiase religie. Patanjali was een Indiase filosoof en geleerde. Hij zou onder andere verantwoordelijk zijn geweest voor het schrijven van de yoga sutra’s. In welke hoeveelheid precies is niet duidelijk. De yoga sutra’s bestaan uit een verzameling van klassieke yoga teksten die als een soort handboek dienen voor het uitvoeren en naleven van yoga in je leven. De yoga sutra’s dateren van tweeduizend jaar terug.

Wat is de letterlijke vertaling van samadhi?

Het woord samadhi is afkomstig uit het Sanskriet. De interpretaties van de betekenis van het woord variëren nogal. Het woordje sam wordt letterlijk vertaald als samen of compleet en de letters dhi worden vertaald als zetten of zien. Doorgaans wordt het volledige woord vertaald als verlichting, bevrijding, absorptie of diepe meditatie.

Waar staat Samadhi voor?

Samadhi staat voor eenwording. Het gaat om het behalen van de hoogst mogelijke staat in jezelf die bestaat uit mentale concentratie. Dit heeft als gevolg dat je een diep gevoel van vreugde en vrede ervaart in jezelf en met jezelf. Je mind is in zo’n diepe meditatieve modus dat het vrij is van destructieve gedachten. De term wordt gehanteerd in zowel het hindoeïsme als in het boeddhisme.

Wat is het doel van Samadhi?

Het doel van samadhi is om onvoorwaardelijke zelfacceptatie en vrede te ervaren op het hoogst mogelijke niveau in jezelf. Het wordt ook weleens vergeleken met de term ‘verlichting’. Dit omdat beide om een principe gaan van volledige zelfacceptatie en acceptatie van iedereen en de wereld om je heen. Als je Samadhi hebt bereikt ben je volledig losgekoppeld van gevoelens als woede, verlangens, jaloezie en alle andere gedachten en emoties die (negatief) door het ego worden beïnvloed. Als je Samadhi hebt bereikt ben je niet ver verwijderd van ‘verlichting’.

Hoe kun je samadhi bereiken?

Samadhi kun je bereiken door onder andere het beoefenen van yoga volgens de principes van het achtvoudige pad dat beschreven staat in de yoga sutra’s van Patanjali. Dit vraagt echter wel de nodige discipline en is een staat van zijn die je niet zomaar bereikt. Tijdens het bewandelen van dit pad zal iedereen zijn eigen uitdagingen tegenkomen en moeten overwinnen. Binnen de Ashtanga Yoga wordt er gewerkt met de principes van het achtvoudige pad.

Door middel van het achtvoudige pad train je lichaam en geest met verschillende oefeningen en disciplines. De acht stappen van het achtvoudige pad zijn als volgt:

• Yama: zelfbeheersing;
• niyama: zuivering en leer;
• asana: lichamelijke oefeningen;
• pranayama: het beheersen van de ademhaling;
• pratyahara: het beheersen van de zintuigen;
• dhyana: meditatie;
• dharana: concentratie;
• samadhi: overgave.

De laatste drie fasen dhyana, dharana en samadhi worden samen Samyama genoemd. Deze drie termen worden als onlosmakelijk verbonden beschouwd. Bij Samyama gaat het om controle. Je komt tot de kern van datgene waar je je aandacht op vestigt. Je bent dus geconcentreerd bezig met je volle aandacht en focus op één ding. Wanneer je dhyana en dharana volledig beheerst kom je automatisch bij samadhi uit.

Wat zijn de drie levels van samadhi?

De drie levels van samadhi zijn:

• Level 1 - Savikalpa Samadhi;
• level 2 - Nirvikalpa Samadhi;
• level 3 - Dharmamegha Samadhi.

De onderverdeling van de drie levels staat beschreven in de yoga sutra’s. De intensiteit van de staat van samadhi is zo hoog dat het in woorden eigenlijk niet eens goed te omschrijven is. Er wordt gezegd dat je het enkel volledig kunt waarderen door het zelf te ervaren. De verschillende niveaus maken het mogelijk om ‘op te kunnen stijgen’ naar dit ‘goddelijke’ punt.

Level 1 - Savikalpa Samadhi

Savikalpa Samadhi gaat over het overstijgen van alle mentale interacties tijdens meditatie. Wat er in dit level gebeurt is dat je voor een periode alle menselijke bewustzijn verliest. Het begrip van tijd is hierin voor iedereen anders omdat je jezelf in een ‘andere wereld’ bevindt. In deze toestand hebben gedachten en ideeën geen invloed meer op jou, je innerlijke wezen is vrij waardoor je je zelfverzekerd voelt. De toestand die je in dit level bereikt is overigens wel tijdelijk.

Level één bestaat uit een onderverdeling van vier verschillende stadia.

• Stadium 1 - Sarvitarka Samadhi.

In dit stadium concentreert de geest zich op het fysieke object. Je krijgt hier volledige kennis.

• Stadium 2 - Savichara Samadhi.

In stadium twee gaat de geest voorbij de buitenste lagen van een object. Dat wil zeggen dat subtiele eigenschappen zoals een kleur, geluid, vorm of smaak van een object nu volledig vanuit de kern kunnen worden begrepen.

• Stadium 3 - Sa-Ananda Samadhi.

In het 3e stadium is de geest totaal verwijderd van de objectieve wereld. De geest is zich alleen nog maar bewust van zijn innerlijke waarnemingen. In dit stadium hebben we het al over een gelukkige samadhi.

• Stadium 4 – Sa-Asmita Samadhi.

In het laatste stadium van level één ben je volledig in een staat van zijn. Je bent letterlijk in het hier en nu, dat is het enige waar je bewustzijn nog mee bezig is. Deze staat van zijn wordt ook wel het kosmische bewustzijn genoemd. Je ervaart geen verlangens, angsten en andere gevoelens meer. Je bent observeerder van de materiële wereld. In dit stadium is het ego echter nog wel aanwezig.

Level 2 - Nirvikalpa Samadhi

In level twee van samadhi kom je terecht in een staat van zijn waar het ego en de ‘samskara’s’ zijn versmolten en er echt alleen nog bewustzijn overblijft. In de yoga sutra’s staat beschreven dat je in nirvikalpa samadhi helemaal vrij bent van de materiële wereld. Je ervaart in dit stadium alleen nog maar een gevoel van oneindige vrede. Het verleden en de toekomst worden met elkaar versmolten waardoor er alleen het nu bestaat. Afhankelijk van het beoefenen kan deze staat uren of dagen aanhouden.

Level 3 - Dharmamegha Samadhi

Als we nog een level verhogen komen we uit bij Dharmamegha. Volgens Patanjali kom je op dit punt als je niet meer de verlangens hebt om verlicht te zijn of om tot god te komen. Dit punt is een vervolg op stadium twee en ontstaat wanneer alle mogelijke inspanningen zijn opgelost.

Als laatste wordt er ook gesproken over de term sahaja samadhi. Als je dit stadium zou rangschikken hoort hij tussen level twee en level drie in. Met sahaja samadhi ben je in staat om de toestand van level twee altijd te ervaren, pure bewustzijn. Hier ben je in wezen verlicht, je straalt goddelijkheid uit.

Om tot samadhi te komen moet je dagelijks spirituele oefeningen volgens het achtvoudige pad uitvoeren en vooral ook een dankbaar mens zijn. Je vertrouwt erop dat alles op het juiste moment komt in je leven.

Aanbevolen productseries