Wat kan yoga betekenen bij Parkinson?

Uit onderzoek in 2018 bleek dat 52.000 mensen in Nederland aan Parkinson leiden, of eigenlijk zoals de verzamelnaam van symptomen heet ‘parkinsonisme’. Het is een ziekte die zich voornamelijk ontwikkelt op latere leeftijd, al zijn er zeker ook jongere mensen bij wie de ziekte wordt vastgesteld.

Wat is Parkinson?

Parkinson is een gecompliceerde hersenaandoening waarbij de problemen zich in het centrale zenuwstelsel voordoen. Hier bevinden zich zenuwcellen die normaal gesproken de neurotransmitter ‘dopamine’ produceren. Dit is een stof die helpt bij de aansturing van spierbewegingen. Omdat de cellen die dopamine produceren door Parkinson langzaam afsterven, komen er problemen in de motoriek omdat de aansturing van spieren wordt aangetast. Dit uit zich vaak in stijfheid, trillen en moeite hebben met bewegingen maken. Fijne motoriek wordt dan ook een opgave, denk maar aan het strikken van de veters bijvoorbeeld. Parkinson heeft met andere woorden verregaande gevolgen voor de bewegingen die je met het lichaam maakt. Op dit moment is er geen geneesmiddel voor de progressieve ziekte, wel is er medicatie die de symptomen vermindert.

Waardoor wordt Parkinson veroorzaakt?

Hoe Parkinson ontstaat, is niet duidelijk. Vaak is wel te zien dat familieleden van Parkinsonpatiënten een verhoogd risico hebben om ook de ziekte te ontwikkelen. Ook is er een aanwijzing dat sommige omgevingsfactoren van invloed kunnen zijn. Zo is te zien dat mensen die veel met pesticiden hebben gewerkt of ooit hersenletsel hebben opgelopen, meer kans hebben op Parkinson.

Waarom in beweging blijven van levensbelang is

Het ontwikkelen van de ziekte kan dus buiten de cirkel van invloed liggen. Wel heeft voortschrijdend inzicht ons inmiddels geleerd dat beweging een positieve invloed kan hebben op het voorkomen van de ziekte of voordelig kan werken als de ziekte eenmaal gediagnosticeerd is. Indien Parkinson eenmaal in je leven is, is voldoende bewegen noodzakelijk om andere ziekten als bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, diabetes en botontkalking te voorkomen.

Bewegen heeft ook invloed op je brein

Bewegen heeft ook op de hersenconditie een positieve invloed. Het verbetert namelijk het geheugen. Omdat het brein meer zuurstof nodig heeft als je je inspant, stroomt er meer bloed door het lichaam. De bloedvaten gaan vertakken en je krijgt er meerdere slagadervertakkingen bij, ook in je hersenen. Dit zorgt ervoor dat de cellen meer zuurstof krijgen en dat je afvalstoffen beter kwijt kunt. Je hersenconditie gaat er dus letterlijk op vooruit.

Wist jij dat een derde van de Parkinsonpatiënten kampt met depressie? Het is dus niet alleen de motoriek die te lijden heeft onder de ziekte. Ook psychisch gezien kan de ziekte een enorme invloed op ons welbevinden hebben. Door te bewegen kun je je zinnen verzetten waarbij je eventueel de beweging als groepsactiviteit onderneemt. Het houdt je bezig en je hersenen zijn er bij gebaat. Je traint ze, verbetert de conditie en je kunt sociale contacten ontwikkelen die je helpen bij het leren leven met Parkinson.

Wat als bewegen moeilijk geworden is?

Parkinson is progressief dus er komt een moment dat bewegen lastig wordt. Omdat bij iedereen de ziekte zich op een andere manier uit, kan eenieder meer of minder moeilijkheden ervaren. Lekker bewegen is dan ook makkelijk gezegd maar als de hersenen niet meewerken, hoe kun je dan toch verantwoord en voldoende blijven bewegen? Je zou er wellicht niet direct aan denken maar om die vraag te beantwoorden moeten we naar yoga in combinatie met Parkinson kijken. Met een veelheid aan stijlen en opties binnen de wereld van yoga zou het een grote positieve invloed kunnen hebben op iemand met Parkinsonsymptomen.

Voordat je met yoga begint als je Parkinson hebt…

Conditie en kracht op peil houden is de kern van een goede levenskwaliteit bij Parkinson. Omdat de verschillen tussen mensen met ‘parkinsonisme’ echter groot zijn, is het belangrijk eerst met bijvoorbeeld een fysiotherapeut te onderzoeken waar jouw mogelijkheden liggen. Als je aangeeft dat je geïnteresseerd bent in yoga om je Parkinsonsymptomen tegen te gaan, dan kan de fysiotherapeut een plan met je opstellen of je doorverwijzen naar een yogadocent die je verder helpt. Zo geniet je professionele begeleiding waarbij je gecontroleerd leert wat voor jou de beste stijl is om je motoriek te trainen.

Welke yogastijlen zijn het meest geschikt bij Parkinsonsymptomen?

Veel mensen denken bij yoga aan ingewikkelde houdingen, dynamische bewegingen en aan het hebben van een getraind lichaam om te kunnen deelnemen aan een sessie. Niets is minder waar. Yoga is voor iedereen van jong tot oud en van ziek tot gezond heel toegankelijk. Dit komt doordat er voor elk persoon met specifieke behoeftes een passende stijl is. Voor elke patiënt is het belangrijk flexibiliteit, kracht, een goede lichaamshouding en ontspanning te stimuleren. Voor mensen met Parkinson is yoga daarom uitermate geschikt omdat het zich zowel richt op het fysieke als op het mentale aspect van de mens. Yogastijlen zoals Hatha Yoga, Yin Yoga en Restorative Yoga zijn geschikt.

Met yoga bij Parkinson creëer je bewustzijn en kun je de motoriek verbeteren

Bewustwording van de aansturing van ledematen kan getraind worden met yoga. Dagelijkse bewegingen worden daardoor soepeler en de kwaliteit gaat vooruit. Zo kunnen bijvoorbeeld de handen en voeten apart van elkaar worden bewogen en getraind. Dit is onlosmakelijk verbonden met het trainen en versoepelen van de wervelkolom om de andere ledematen goed aan te kunnen sturen. Je kunt bepaalde elementen uit Kundalini Yoga halen om op jezelf toe te passen. Je kunt bijvoorbeeld in kleermakerszit plaatsnemen waarbij je de rug niet alleen recht maar ook ontspannen moet houden voor een tijd. Dit kalmeert de hersenen, je rekt de rug en de enkels en knieën. Afhankelijk van jouw persoonlijke situatie kan deze yoga oefening je bij je Parkinsonklachten helpen.

Met yoga bij Parkinson de ademhaling controleren

Ademhaling is minstens zo gewichtig als het aankomt op jezelf fysiek en mentaal trainen en in conditie houden. Omdat Parkinson van invloed kan zijn op je mentale welbevinden, is het doen van ademhalingsoefeningen om te ontspannen een waardevolle aanvulling. Het versterkt de bewustwording van je lichaam en je komt meer tot harmonie. Door bepaalde ademhalingstechnieken te leren tijdens een yoga practice, kun je leren omgaan met angsten, pijn en spanning die soms gepaard gaan met leven met Parkinson. Je zet de poort naar het mentale open en kan tijdens een sessie zelfvertrouwen en nieuwe energie vinden. Bij Parkinson de yogastijl Yoga Nidra proberen kan waardevol voor je zijn. Dit is een eenvoudige stijl waarbij je op de rug plaatsneemt en focust op totale ontspanning. Het voordeel van deze stijl is dat je niet ervaren of lenig hoeft te zijn om hieraan mee te doen. Je wordt helemaal een met jezelf en door je ademhaling in liggende positie te reguleren, krijg je rust in je hoofd en kun je vermoeidheid of slaapstoornissen (een bekende klacht bij Parkinson) verminderen. De docent helpt je door de verschillende fasen van de les heen.

Benieuwd wat yoga ter voorkoming van Parkinson voor jou kan betekenen? Of wil je weten welke yogastijlen bij je passen als je met Parkinson bent gediagnosticeerd? Vraag dan hulp van een fysiotherapeut of sportbegeleider. Deze professionals kunnen een plan met je opstellen en de geschikte yogaposes voor je uitzoeken die helpen om je Parkinsonklachten te verlichten. Enorm belangrijk, want het kan de levenskwaliteit aanzienlijk verbeteren.

Aanbevolen producten