Wat is liggende meditatie?

Liggende meditatie is een vorm van mediteren waarbij je in een lighouding gaat je mediteren. Veel mensen zetten liggende meditatie in als middel om beter in slaap te kunnen vallen. Het is echter zoveel meer omdat het in meditatievorm ook bevorderend werkt voor je concentratievermogen, het geeft rust in je hoofd en je stresslevel gaat ervan omlaag.

Door te mediteren kun je de geest trainen om tot rust te komen. En het gaat niet alleen om de geest. Ook je lichaam ontdoe je van spierspanning waardoor je de volledige ontspanning kunt vinden. Mediteren geeft rust van binnen en geeft je nieuwe kracht en energie om zelfs in een druk leven balans te kunnen vinden. Door allerlei invloeden van buitenaf wordt er gedurende de dag veel van ons gevraagd. Het levert veel mensen niet alleen spanning maar zelfs stress op. Inmiddels weten we dat stress aan de oorsprong ligt van allerlei lichamelijke klachten zoals bijvoorbeeld een hoge bloeddruk, angst, depressie en slecht slapen. Laatstgenoemde zal je in een spiraal naar beneden brengen omdat je juist tijdens slapen indrukken van de dag kunt verwerken. Raakt dit uit balans, dan zullen de problemen zowel lichamelijk als geestelijk erger worden. Slecht slapen kun je goed aanpakken met behulp van liggende meditatie. Sterker nog, je kunt het tij keren als je op dagelijkse basis met liggende meditatie aan de slag gaat.

Waarom liggend mediteren?

In eerste instantie zou je kunnen denken dat liggend mediteren gemakkelijker is omdat je de spieren beter kunt ontspannen in een lighouding dan in een zithouding. Schijn bedriegt echter, want het wordt tijdens het ontspannen in een lighouding verleidelijk om in slaap te vallen tijdens het mediteren. Wij zijn immers gewend om in een lighouding te slapen. Vraag je daarom af wat je doel is bij het mediteren. Wil je bijvoorbeeld ’s ochtends energie opdoen voor een nieuwe dag? Dan is een zithouding tijdens het mediteren raadzaam. Wil je juist ontspannen omdat je last hebt van moeilijk in slaap komen? Dan is liggende meditatie een perfecte uitkomst. Het is dan ook niet erg om van de meditatie over te gaan in slapen. Het is een teken dat je geest vrij is gekomen en klaar is voor de nachtrust.

Wil je de uitdaging aangaan door het bij mediteren te houden zonder in slaap te vallen? Dan is liggende meditatie een mooi doel om te bereiken. Met bijvoorbeeld Yoga Nidra kun je in een bewustzijn geraken dat tussen slapen en waken in zit. Hierdoor vind je de ultieme diepe ontspanning tijdens het mediteren.

Hoe kan ik het beste liggend mediteren?

Daar zijn verschillende manieren voor. Zo zijn er veel mensen die het fijn vinden om te mediteren in bed. Omdat ons bed de plek is waar wij de slaap vatten, doen veel mensen hier hun meditatieritueel om beter te kunnen slapen. Ook als je continu wakker wordt gedurende de nacht, dan is mediteren in bed alvorens het slapen gaan een effectieve oplossing om in een beter slaapritme te komen. Overigens is het niet vreemd om ook overdag te mediteren in bed. De kunst is dan wel om wakker te blijven en het bij meditatie te houden. Het doel is om compassie en liefde voor jezelf te hebben en om te leren dat er geen goed of fout is. Tijdens het liggend mediteren in bed kan het effectief zijn om je op de ademhaling te focussen zodat je gedachten langzaam wegebben. Reminder: het is niet fout om gedachten te hebben. Je probeert telkens met liefde weer terug te keren naar de focus.

Er zijn mensen die het juist minder fijn vinden om in bed te mediteren maar wel de voorkeur geven aan liggende meditatie. In dat geval is het raadzaam om alsnog een zachte, prettige ondergrond te hebben. Je kunt bijvoorbeeld ook liggend mediteren op de bank, op een kleed of op een yogamat. Laatstgenoemde kun je in een lekkere dikke of juiste zijdezachte variant nemen zodat je royaal ligt. Gebruik daarbij een kussentje onder je hoofd zodat je comfortabel ligt. Comfort is namelijk key tijdens meditatie. Hoe hoger het comfort, hoe gemakkelijker het wordt om de focus te krijgen om die diepe ontspanning te vinden. Niet alleen de ondergrond is belangrijk, ook de ruimte waarin je ligt moet rust geven. Denk bijvoorbeeld aan rustgevende kleuren op de muur, een fijne geur en een aangename temperatuur. Ook zou je muziek kunnen aanzetten die ontspannend werkt. Allemaal zaken om op te letten als je liggend gaat mediteren. Heb je die zaken allemaal in orde? Dan kun je overgaan naar het ritueel van het mediteren zelf:

Zet een wekker zodat je een heldere tijd met jezelf afstemt die je inruimt voor het mediteren.
Ga lekker op de rug liggen waarbij je helemaal recht ligt met je benen recht naar onderen. Je kunt de armen langs je lichaam leggen of helemaal gespreid naast je. Richt in ieder geval de handpalmen open naar boven.
Begin met de focus op een punt. Veel mensen gebruiken daarvoor de ademhaling als punt om telkens naar terug te keren. Je kunt je ook op een onderwerp focussen of een beeld voor je nemen. Als je liggend mediteert onder begeleiding van een audioboek of docent, kan visualisatie meditatie ook toegepast worden.
Als je net kennismaakt met liggend mediteren kun je ‘beginnersproblemen’ ervaren. Bijvoorbeeld moeilijk kunnen concentreren door gedachten die aanwezig blijven. Benader dit op een positieve wijze door lief voor jezelf te zijn. Raak niet gefrustreerd en lukt het nu even niet, dan probeer je het de volgende keer opnieuw. Geen goed of fout, afdwalen is eerder regel dan uitzondering.
Is de wekker afgegaan, neem dan je tijd om terug te keren in het volledige bewustzijn. Haal een paar keer diep adem en sta rustig op. Gooi je armen en benen een beetje los en begin rustig weer te lopen.

Yoga Nidra

Ben je nieuwsgierig naar de wereld van yoga of ben je al een actieve yogi, dan kun je liggend mediteren ook hiermee combineren. Je komt dan uit bij Yoga Nidra. Ook als je zaken ervaart als stress, burn-out klachten, vermoeidheid, een slaapstoornis, chronische pijn of een hoge bloeddruk, dan kan Yoga Nidra veel voor je betekenen. Het wordt ook wel slaap van de yogi genoemd (zonder dat er slaap aan te pas komt!). Yoga Nidra wordt dus in een liggende savasana uitgevoerd op de rug. Wist je dat een uurtje Yoga Nidra voor het lichaam voelt als vier uur slapen? Overigens is een uur niet noodzakelijk, je kunt ook voor een kortere sessie kiezen naargelang je behoeften.

Tijdens Yoga Nidra leidt een stem je door de verschillende fases van de asana. Je begint een korte meditatie, daarna volgen er ademhalingsoefeningen, een bodyscan (helemaal bewust worden van wat er gaande is in je lichaam), je kiest een positieve intentie waar je naartoe terug kunt gaan (sankalpa), dan volgen er visualisaties en na een moment van stilte keer je weer terug naar de positieve intentie. Je sluit een Yoga Nidra sessie vervolgens af door rustig uit de ontspanning te komen, terug naar het hier en nu.

Ben je benieuwd naar Yoga Nidra? Probeer dan eens de Yoga Nidra cursus van Happy with Yoga!